Wiosna, lato, jesień, zima – nasze odżywianie należy odpowiednio dopasować do pór roku. Gorące lato podnosi temperaturę naszego organizmu, chłód zimy sprawia, że w ciele jest więcej zimna, zaś wilgotność w czasie wiosny podnosi wilgoć. Jest to tylko kilka z możliwych przykładów tych współzależności. Posiadając wiedzę o zależności organizmu ludzkiego od przyrody, możemy w prosty sposób wpłynąć na swoje zdrowie, poprzez uważną obserwację otoczenia i występujących w nim zmian.
Co zatem warto jeść jesienią?
Jesień to okres kiedy w naszym umiarkowanym klimacie występują chłodne wiatry. Wietrzna pogoda podnosi w naszym ciele takie właściwości jak suchość i lekkość. W okresie jesiennym warto więc wybierać jedzenie, które będzie równoważyło oddziaływanie pogody, czyli będzie bardziej oleiste/ wilgotne np. oleje nierafinowane, nabiał, cukinia, bakłażan i ciężkie potrawy smażone – kotleciki warzywne, warzywa duszone, oraz potrawy z dodatkiem tłuszczu dobrej jakości: kasza z dodatkiem oleju lub masła, surówka z marchwi z dodatkiem oliwy i rodzynek.
Pora jesienna obfituje również w deszcze, które zwiększają wilgoć i ciężkość w naszym ciele. Dobrze jest więc tym czasie spożywać coś, co tę wilgoć usunie. Odpowiednie do tego będą pokarmy o smaku ostrym – ostry smak nie tylko wysusza organizm, ale również działa rozgrzewająco. Jeżeli czujemy, że w naszym ciele jest zbyt dużo wilgoci, mamy na przykład ciągły katar, uczucie zaflegmienia układu pokarmowego lub astmę, dobre okażą się też produkty o smaku gorzkim i cierpkim. Niestety, smaki te posiadają również działanie wychładzające, dlatego w okresie jesiennym należy stosować je z umiarem. Najlepsze na jesień smaki to: smak kwaśny, słony, lekko pikantny oraz słodki.
Zalecane jest spożywanie 3 ciepłych posiłków w ciągu dnia, przy czym najważniejsze jest jedzenie ciepłych śniadań, najlepiej gęstych pożywnych zup mlecznych. Dobrze jest jeść więcej gotowanych rodzimych warzyw gęste potrawy z dodatkiem roślin strączkowych, cebuli, pora oraz czosnku zapobiegną wychłodzeniu organizmu. Nie oznacza to, że mamy zrezygnować całkowicie z potraw z surowych warzyw. Po prostu jesienią 2/3 pokarmów powinna być spożywana na ciepło.
Zdrowe jedzenie jesienią:
Około 50% spożywanych o tej porze roku pokarmów powinny stanowić zboża.
30% gotowane warzywa sezonowe
15% strączkowe
10 % sezonowe rodzime owoce np. jabłka, gruszki w postaci kompotów, zapiekane w piekarniku.
Jesienne menu powinno uwzględniać takie zboża jak jęczmień (np. w formie kaszy jęczmiennej), żyto, ryż brązowy. Nie powinno zabraknąć produktów fermentowanych np. kapusty kiszonej, która jest bogata w witaminę C wzmacniającą naszą odporność. Idealnym napojem na jesienne dni jest rozgrzewająca kawa zbożowa z cynamonem i kardamonem, a także herbata imbirowa.
Przy planowaniu posiłków należy pamiętać, że zbilansowana dieta powinna zawierać wszystkie 6 smaków. Jednocześnie powinniśmy zwracać uwagę na to, żeby w naszej diecie dominowały smaki, które mają właściwości przeciwne do występujących aktualnie w przyrodzie. Przykładowo w jesienny, chłodny i wietrzny dzień (suchość, lekkość) proponuję zjeść barszczyk biały z warzywami (smak słodki, kwaśny) z ostrymi przyprawami np.: ziele angielskie, kuleczki jałowca, liść laurowy, imbir świeży, gałka muszkatołowa i z dodatkiem soli. Do tego duszone warzywa (cukinia, bakłażan, pomidor, cebulka oraz przyprawy, np.: kurkuma, kmin, czarna gorczyca, asafetyda, majeranek, liście curry) oraz sałatka z sałaty i prażonych ziaren